Netcongestie – Wat kun je als ondernemer doen?

Momenten waarop je veranderingen gaat doorvoeren binnen je bedrijf, die invloed hebben op je energieverbruik óf opwek, is het slim om rekening te houden met netcongestie.

Bijvoorbeeld bij onderstaande situaties:

• Bij vestiging op een nieuwe locatie
• Bij uitbreiding of verduurzaming van een bestaande locatie
• Bij aanpassing van een productieproces

Als ondernemer kun je proactief inspelen op netcongestie door de volgende stappen te ondernemen:

1. Energiescan: Laat regelmatig een energiescan uitvoeren om inzicht te krijgen in het energieverbruik en mogelijke besparingen.
2. Energiebesparende maatregelen: Voer maatregelen in om energie te besparen en piekverbruik te verminderen.
3. Flexibiliteit in energieverbruik: Optimaliseer processen om pieken te verminderen en verbruik beter te spreiden.
4. Eigen opwekking en opslag: Overweeg zonnepanelen, windturbines en batterijen om meer zelfvoorzienend te worden.
5. Slimme meters en een slim energiemanagementsysteem (EMS). Het EMS meet en analyseert elektriciteitsgebruik in gebouwen en apparaten, en stuurt bij waar nodig. Dit helpt bij het verminderen van verbruik en optimaliseert energieopwekking en -opslag, waardoor de belasting op het elektriciteitsnet afneemt en je binnen je gecontracteerde transportvermogen blijft. Daarnaast identificeert een EMS inefficiënties en stuurt het energieverbruik.
6. Samenwerking met netbeheerders: Plan uitbreidingen en grote veranderingen in energieverbruik in overleg met de netbeheerder.

Er zijn verschillende oplossingen voor ondernemers die nog geen aansluiting hebben:

• Duurzame energieopwekking:Zelf duurzame energie opwekken om je eigen energiebehoefte te dekken zonder afhankelijk te zijn van het centrale net.
• Capaciteitsbeperkende contract: Met capaciteitsbeperkende contracten kunnen ondernemers sneller aangesloten worden of ben je sneller aan de beurt, omdat de wachttijd dan naar beneden kan.
• Collectieve oplossingen: Collectieve oplossingen zoals energiehubs, de netaansluiting delen of een  groepscontract bieden ruimte voor nieuwe initiatieven achter een bestaande aansluiting.
• Aansluiting delen (cable pooling): In sommige gevallen kun je ook een aansluiting delen met een  onderneming in de omgeving.
• Energieopslag: Investeer in eigen opwek en batterijen om opgewekte energie op te slaan en te gebruiken wanneer dat nodig is.
• Tijdelijke oplossingen: Gebruik tijdelijke stroomoplossingen zoals een (hybride) aggregaat totdat een permanente aansluiting beschikbaar is.

Hieronder zie je welke oplossingen je kunt gebruiken om netcongestie tegen te gaan.

• Slimme meters, energiemanagementsystemen: Deze tools optimaliseren het energieverbruik door real-time monitoring, data-analyse en het afstemmen van verbruik op basis van de beschikbaarheid van energie. Dit helpt inefficiënties te identificeren en het verbruik beter te beheren, wat de druk op het netwerk vermindert.
• Energieopslagsystemen (batterijen): Helpen bij het balanceren van vraag en aanbod door overtollige energie op te slaan tijdens periodes van lage vraag en vrij te geven tijdens piekmomenten.
• Duurzame energieopwekking: Installatie van zonnepanelen en windturbines vermindert de druk op het centrale net en maakt bedrijven minder afhankelijk van externe energiebronnen.
• Elektriciteit omzetten naar andere energievormen: Overtollige elektriciteit kan worden omgezet in andere vormen van energie, zoals warmte, die later kunnen worden gebruikt.
• Minder verbruiken als het net overbelast is (capaciteitsbeperkend contract): Door capaciteitsbeperkende contracten aan te gaan, kunnen bedrijven hun energieverbruik verlagen tijdens piekmomenten op het netwerk.
• Netaansluiting delen (cable pooling): Bedrijven kunnen hun netaansluitingen delen, wat de totale belasting op het netwerk vermindert en efficiënter gebruik van de beschikbare capaciteit mogelijk maakt.
• Directe lijn: Een directe verbinding tussen een productie-installatie en één of meerdere verbruikers, zonder tussenkomst van het openbare elektriciteitsnet, kan de belasting op het centrale net verminderen door direct gebruik van opgewekte energie​.
• Energiehubs combineren verschillende energiebronnen en opslagmogelijkheden op een centrale locatie. Ze maken het mogelijk om energie lokaal op te slaan en te distribueren, waardoor de afhankelijkheid van het centrale net wordt verminderd en netcongestie kan worden verlicht​​.
• Eén contract samen met andere bedrijven (groepscontract): Gezamenlijke contracten kunnen bedrijven helpen om energieverbruik beter te coördineren en piekbelastingen te verminderen door gezamenlijke afspraken over verbruik en levering.

Als je onderstaande vragen kunt beantwoorden, heb je een goed beeld van je huidige situatie en heb je een basis om eventuele investeringsbeslissingen te kunnen nemen.

1) Afspraken met de netbeheerder:

• Hoe ziet mijn contract eruit?
• Hoeveel aansluitingen heb ik voor elektra en gas,
  en wat zijn de bijbehorende EAN-codes?
• Wat is het gecontracteerd vermogen en volume
  wat ik heb afgesproken met de netbeheerder per
  elektra en gas aansluiting?
• Wek ik zelf elektriciteit op, en in hoeverre mag ik
  dit terug leveren?
• Heb ik een aanvraag voor een grotere aansluiting
  bij de netbeheerder neergelegd?

2 ) Je verbruiksprofiel:

• Hoe ziet mijn actuele elektriciteitsverbruik eruit
  per kwartier (kwartierdata)?
• Weet ik hoe mijn verbruik eruit ziet per kwartier
  op een gemiddelde zomer- en winterdag?
• Hoe verwarm ik mijn pand, tap- en proceswater?
• Op welke momenten van de dag gebruik ik de
  meeste en minste energie?
• In welke mate kan ik schuiven in de tijd met mijn
  productieprocessen, (gebouw)installaties of
  laadbehoefte?
• Kan ik op dit moment gebruik maken van
  energieopslag en/of eigen opwek?
• Staan er apparaten of installaties soms onnodig
  aan?

3) Toekomstige ontwikkelingen:

• Welke groeiambities heb ik de komende jaren, en
  wat is het gevolg voor mijn energieverbruik?
• Welke zaken worden binnen mijn bedrijf verder
  geëlektrificeerd, en wat is het gevolg voor mijn
  elektriciteitsverbruik?
• Welke (gebouw)installaties moeten de komende
  jaren vervangen worden, en wat is het gevolg voor
  mijn energieverbruik?
• Zijn er leveranciers of klanten die eisen gaan
  stellen aan mijn bedrijfsvoering die invloed
  hebben op mijn energiebehoefte?

• Energie-efficiëntie: Bedrijven moeten voldoen aan wettelijke eisen voor energie-efficiëntie, zoals de EED (Energy Efficiency Directive) en verplichtingen vanuit nationale energieakkoorden.
• Meldplicht bij netbeheerder: Bedrijven moeten wijzigingen in energieverbruik of opwekking melden bij de netbeheerder.
• Vergunningsvereisten: Installaties voor energieopwekking kunnen vergunningen vereisen, bijvoorbeeld voor het plaatsen van zonnepanelen of windturbines.
• Directe lijnen: Aanmelden van directe lijnen bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
• Rapportage: Grote energieverbruikers moeten periodiek rapporteren over hun energieverbruik en -besparingsmaatregelen.

Het is belangrijk om de specifieke regelgeving en richtlijnen van je regio te raadplegen, aangezien deze kunnen variëren.